Lekcja 27 lutego 2021

Na lekcji:

Odrodzenie – powtórka część I

Sylwetka Jan Kochanowskiego.

Co to jest pieśń? Pieśni Kochanowskiego- czyli filozofia Renesansu w pigułce.

Różnorodność tematyczna pieśni Jan Kochanowskiego.

Pieśni:

” Czego chcesz od nas Panie…”/str.115

„Pieśń o spustoszeniu Podola”.

Pieśń IX / KSIEGI WTÓRE”/ str.141

 

Czas, miejsce i okoliczności powstania pieśni.
Pieśni napisane przez Kochanowskiego zebrane zostały w dwóch zbiorach: Pieśni księgi dwoje i Pieśni kilka. Autor tworzył je przez blisko dwadzieścia lat, zarówno przebywając na dworach, jak i w Czarnolesie. Zbiór Pieśni księgi dwoje, który tworzy 49 utworów, wydany został w roku 1586, a więc już po śmierci autora.

O ile Fraszki Kochanowskiego można uznać za intymny pamiętnik samego poety, o tyle Pieśni stanowią jego oficjalny program poetycki i filozoficzny, który tworzony był przez ponad dwadzieścia lat i wzorowany na antycznym twórcy lirycznym – Horacym. Od swego mistrza zaczerpnął Kochanowski zarówno nazwę, jak i formę gatunkową swoich pieśni. Cała filozofia życiowa poety pochodzi od Horacego i jego twórczości.

Tematyka pieśni Kochanowskiego obejmuje utwory religijne, miłosne, patriotyczne, okolicznościowe, filozoficzne oraz światopoglądowe.

PRACA DOMOWA

  1. Przygotować się do testu z Odrodzenia cz.I
  2. Ćwiczenia: 3/118, 5/119, 3/134

Zagadnienia na test: Odrodzenie część I

  1. Wybitne osobistości epoki Odrodzenia /str.97
  2. . Co przyczyniło się do rozwoju renesansu w Polsce?/str.102
  3. Pojęcie”humanizm”.
  4. Jak rozumiesz słowa Terencjusza „Człowiekiem jestem i nic co ludzkie nie jest mi obce”?
  5. Wybitni przedstawiciele Odrodzenia w Polsce(4)./str.103
  6. Sylwetka Mikołaja Kopernika (co o nim wiesz)
  7. Sylwetka Jana Kochanowskiego. Dlaczego nazywamy go „ojcem poezji polskiej?
  8. Kim był Mikołaj Rej? Dlaczego Mikołaj Rej zwykle uważany jest za „ojca literatury polskiej”?  Jak rozumiesz cytat:”A niechaj narodowie wżdy postronni znają, iż Polacy nie gęsi, iż swój język mają”.
  9. Co to jest fraszka?/str.115
  10. Co to jest „pieśń”?/ str.123

Część historyczna:

1.Dlaczego wiek XVI nazywany jest ” złotym wiekiem ” w dziejach Polski?/str.91

2. Wymień 3 najważniejsze wydarzenia historyczne Odrodzenia/str.92

Pomocnik na sprawdzian:

HUMANIZM:Termin ten wywodzi się jeszcze z antyku, a konkretnie od słów rzymskiego komediopisarza Terencjusza „Człowiekiem jestem i nic co ludzkie nie jest mi obce” Homo to po łacinie człowiek, zaś humanus oznacza ludzki. Humanizm jest więc prądem, który w przeciwieństwie do teocentrycznego średniowiecza, przyniósł fascynację człowiekiem i wszystkimi sprawami związanymi z jego życiem, a więc także jego ciałem, potrzebami doczesnymi, rozrywkami i innymi radościami życia. Humanizm to także wiara w potęgę rozumu ludzkiego oraz przeświadczenie o konieczności poznania człowieka i praw rządzących przyrodą. Humanizm renesansowy jest ściśle powiązany z filozofią antyczną, przede wszystkim stoicyzmem (rozumowe uwolnione od zbędnych emocji spojrzenie na świat) i epikureizmem (rozważne dążenie do przyjemności i szczęścia).

 

Mikołaj Rej:

pisał wyłącznie po polsku, przystosowując język ojczysty do przekazywania myśli za pomocą pisma-

  • niewykształcony, genialny samouk, poeta uznany za życia
  • polszczyzna swoich utworów próbował przekazać to, co do tej pory wyrażano tylko za pomocą łaciny
  • jego dzieła powstawały niemalże przez cale jego życie

Dlaczego Jana Kochanowskiego nazywamy „ojcem poezji polskiej” ?

  • stworzył poezje polska, wyzwalając ją od naśladownictwa łacińskich wzorów.
  • gruntownie wykształcony (Akademia Krakowska, Padwa…)
  • sławę zyskał za życia i nie utracił do dzisiaj
  • wygładził język Reja

-poetycki talent w pełni objawiał się w Pieśniach, uważanych za początek liryki polskiej. Głosił w nich zasadę „carpe diem”(Horacy)

 

Jan Kochanowski (1530-1584) to poeta łacińsko- polski, jeden z najwybitniejszych poetów polskich oraz europejskich. Od 1544 studia w Akademii Krakowskiej, później w Padwie. Liczne podróże po Europie, m.in. do Francji, Królewca, w których trakcie nawiązał kontakty z przedstawicielami europejskiej literatury i humanistyki. Po powrocie związany z dworami magnackimi.
Od ok. 1563 został dworzaninem i sekretarzem
Zygmunta II Augusta. Po śmierci króla mieszkał w Czarnolesie, biorąc okazjonalnie udział w życiu publicznym. Śmierć ukochanej córeczki Urszulki, której poświęcił Treny, a następnie drugiej córki Hanny przyczyniły się do pogorszenia jego stanu zdrowia. Zmarł nagle w Lublinie, w uroczystościach pogrzebowych uczestniczył dwór z królem Stefanem Batorym, pochowany został w Zwoleniu.

 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Time limit is exhausted. Please reload the CAPTCHA.